Bardzo chętnie instalujemy na swoich komputerach, tabletach czy też telefonach tzw. darmowe aplikacje. W rzeczywistości jednak w dzisiejszym świecie nie ma nic za darmo.
Ktoś musiał napisać każdy program komputerowy i prawdopodobnie nie pracował charytatywnie. Dlatego instalując bezpłatny program, wypadałoby się zastanowić – na czym zarabia jej twórca? Okazuje się, że zamiast pieniędzy płacimy za te programy swoją prywatnością np.:
- adresem e-mail, gdy właściciel programu otrzyma nasz e-mail, będzie mógł wysyłać oferty, przypomnienia czy też spam;
- danymi osobowymi, takimi jak imię i nazwisko oraz lokalizacja, data urodzenia, które mogą zostać wykorzystane do różnego rodzaju oszustw;
- informacjami o nawykach – poznanie preferencji i zachowań użytkownika pomaga w przygotowaniu spersonalizowanych ofert reklamowych;
- dostępem do plików, np. zdjęć, które mogą okazać się kopalnią informacji dla niepowołanych osób i mogą zostać wykorzystane w złym celu. Zdjęcie z wakacji może świadczyć o tym, że w danej chwili nie na nikogo w domu i nasz dom będzie łatwym celem dla włamywaczy. Przechowywanie skanu karty kredytowej czy też dowodu osobistego może się również dla nas źle skończyć;
- danymi z książki adresowej; namiary na kontakty mogą zostać użyte do rozsyłania spamu lub do rozszerzenia bazy danych potencjalnych klientów;
- czasem; chociaż brzmi to dziwnie, producent programu może zachęcić nas do regularnego korzystania z programu co przełoży się na więcej obejrzanych reklam lub lepsze statystyki;
Podsumowując, darmowe aplikacje są bezpłatne tylko z pozoru. Gdy przyjrzymy się popularnym aplikacjom mobilnym np. Facebookowi, Gmailowi, Viberowi i Instagramowi, to zauważymy, że aplikacje te bez naszej wiedzy, ale za naszą zgodą, bo wyraziliśmy ją, gdy instalowaliśmy aplikację, mają dostęp do naszych kontaktów, zdjęć czy też lokalizacji. Sposób zarabiania na darmowych aplikacjach polega na zbieraniu prywatnych danych i tworzeniu tzw. profilów użytkownika. Profile te bardzo często odsprzedaje się firmom, które prowadzą działania marketingowe i na skutek tego do nas i osób o podobnym profilu zaczynają trafiać komunikaty reklamowe, a praca producenta bezpłatnej aplikacji zaczyna przynosić mu zysk.
Najczęściej spotykanym podziałem programów ze względu na licencję to:
Freeware
Programy, które można używać i rozpowszechniać za darmo. Nie wolno ich jednak sprzedawać, ani dokonywać w nich zmian, umieszczając wewnątrz, na przykład własną reklamę. Mogą być objęte prawami autorskimi lub nie.
Shareware
Angielskie słowo shareware oznacza oprogramowanie, którym można się dzielić. Program, który można otrzymać i rozpowszechniać za darmo, jednak trzeba uzyskać zgodę autora. Korzystanie z niego jest już jednak obwarowane pewnymi zasadami. Jeżeli po upływie okresu testowego (najczęściej 30-dniowego) użytkownik zdecyduje się zatrzymać program na dysku twardym, powinien potraktować to jako kupno produktu i zapłacić jego autorowi.
Try’n’buy
To darmowe aplikacje, które oferują podstawową funkcjonalność. Bardziej zaawansowane funkcje są wyłączone. Aby je uruchomić, należy zapłacić.
Adware
Oprogramowanie, za którego użytkowanie jego autor nie pobiera opłaty. Zamiast tego program wyświetla banery reklamowe. Wiele programów sprzedawanych na licencji shareware, które niegdyś po wygaśnięciu okresu testowego przestawały działać przekształcanych jest w produkty typu adware. Adware często zachowuje opcję kupienia programu i pozbycia się reklam, które pobierane z internetu obniżają szybkość połączenia, a także niejednokrotnie zaburzają działanie systemu operacyjnego. Na rozpowszechnianie programu (np. w internecie) należy uzyskać zgodę autora.
Pełna wersja
Program komercyjny bez żadnych ograniczeń. Jego rozprowadzanie w innych mediach (np. w internecie) jest niezgodne z prawem
Licencja GPL
Angielskie General Public Licence, zasady licencyjne, określone przez konsorcjum Free Software Foundation, zakazujące redystrybucji oprogramowania w formie czysto binarnej. Jeżeli ktoś wprowadza do obiegu oprogramowanie zawierające jakąkolwiek część podlegającą licencji GLP, to musi udostępnić wraz z każdą dystrybucją binarną jej postać źródłową.
